Beng-eis 1: Bouw passief

Toekomstige eisen voor bijna energieneutrale gebouwen komen simpel samengevat neer op: bouw passief, bouw met een EPC van 0,20 en leg wat zonnepanelen op het dak. In deze blog gaat bureau Kent dieper in op de eerste eis: bouw passief.
In officiele bewoordingen stelt de eerste Beng-eis een maximum aan de energiebehoefte in kWh per m2 gebruiksoppervlak per jaar. Voor woningen is dat maximum 25 kWh/m2. Utiliteitsgebouwen komen op 50 kWh/m2, uitgezonderd gezondheidszorggebouwen die tot 65 kWh/m2 mogen gaan.
Met de energiebehoefte wordt de gevraagde energie voor verwarmen en koelen bedoeld. Dit zijn de netto benodigde hoeveelheden warmte en hierbij wordt niet gekeken naar het rendement van koel- en verwarmingstoestelen en ook niet naar hulpenergie (dat gebeurt wel in de tweede Beng-eis). De eerste Beng eis heeft alleen betrekking op de bouwkundige schil van het gebouw, de installatie speelt er nauwelijks een rol in.
Door RVO zijn diverse recente woningbouwprojecten doorgerekend en aan de Beng-eisen getoetst. Daarbij blijkt dat nog maar weinig projecten nu al aan de eerste Beng-eis voldoen. De enkele projecten die er wel aan voldoen zijn veelal passief gebouwd, zoals de Energieneutrale woningen te Borne. Voor alle duidelijkheid: de eerste Beng-eis is niet een-op-een dezelfde als de eis voor passieve gebouwen. Belangrijke overeenkomsten zijn er wel; beide eisen leggen een nadruk op de kwaliteit van de gebouwschil en zijn geformuleerd per vierkante meter gebruiksoppervlak.
Met welke maatregelen is in te spelen op de eerste Beng-eis? Allereerst zullen de warmteverliezen door de gebouwschil tot het minimum beperkt moeten worden. Denk minimale Rc-waarden van 6 tot 8 en drievoudige beglazing in isolerende kozijnen. Daarnaast zal de luchtdoorlatendheid tot een minimum teruggebracht moeten worden, tot SBR-klasse 3 uitstekend.
Dat is niet alles: ook de behoefte aan koeling zal geminimaliseerd moeten worden. Opties en maatregelen als zonwerende beglazing en bedienbare buitenzonwering worden wellicht onmisbaar.
De eis lijkt zelfs zo streng dat architecten, veel meer dan ze nu doen, rekening moeten gaan houden met de hoeveelheid glas in hun ontwerpen en ook de positie ervan in relatie tot de zon. De vraag is of gebouwen met volledig glazen puien onder de Beng-eisen nog mogelijk zijn.
Interessant is verder nog hoe de Beng-norm om zal gaan met het warmteverlies door ventilatie. Warmteterugwinning op ventilatielucht zal uiteraard meetellen als maatregel die de warmtebehoefte vermindert. Maar hoe zal de Beng omgaan met technieken als hybride verwarming of warmtepompboilers? In principe verminderen die technieken de warmtebehoefte niet. Dat zou betekenen dat ze voor de eerste Beng-eis geen rol spelen.